Afvallen: daarom lukt het nu wel – hyperinsulinemie
Hoe werkt de koolhydraatverbranding
Hyperinsulinemie is een stofwisselingsstoornis waarbij de insulinespiegel in het bloed chronisch verhoogd is terwijl je bloedsuiker nog een normale waarde heeft. Hieronder volgt een korte uitleg hoe een en ander in uw lichaam precies werkt en wat er met “insuline” en “bloedsuiker” wordt bedoeld.
De meeste koolhydraten die je via je voeding binnen krijgt, worden in onze darmen omgezet in suikers (glucose). Deze suikers komen uiteindelijk in de bloedbaan terecht. Vandaar dat ook wel de naam bloedsuiker wordt gebruikt. Door het eten van koolhydraten stijgt de bloedsuikerspiegel waardoor de pancreas (alvleesklier) gestimuleerd wordt om insuline te produceren. Insuline is een hormoon. Dus als je koolhydraten eet, stijgt in je bloed niet alleen de suikerspiegel, maar ook de insulinespiegel. “snel verteerbare” koolhydraten laten je bloedsuikerspiegel sterker stijgen dan “langzaam verteerbare” koolhydraten.
Insuline geeft het lichaam een signaal dat er suiker in het bloed beschikbaar is die opgenomen kan worden in de lichaamscellen waar ze als brandstof gebruikt kan worden. Als de suiker door je cellen verbrand wordt, daalt de bloedsuikerspiegel weer naar een normale waarde.
Insuline is voor het lichaam ook een signaal om overtollige suiker als vet op te slaan, dit gebeurt vooral na een koolhydraatrijke maaltijd. Als je lichaamscellen de suiker in je bloed niet snel genoeg opnemen om te verbranden, wordt de overtollige suiker als vet opgeslagen. Hoe hoger het insulineniveau, hoe sneller suiker als vet wordt opgeslagen. Misschien heb je al een vermoeden waar dat vet wordt opgeslagen. Precies! Rond je middel.
Insulineresistentie is de oorzaak van hyperinsulinemie
Hyperinsulinemie ontstaat doordat je lichaam ongevoeliger is geworden voor insuline. Door insulineresistentie heeft je lichaam niet goed in de gaten dat er suiker voor handen is om verbrand te worden. Hierdoor wordt deze overtollige suiker in je bloed uiteindelijk als vet opgeslagen.
Zelfs wanneer je heel veel koolhydraten eet en insulineresistent bent, kan de pancreas door een grote hoeveelheid insuline te maken het bloedsuikergehalte nog lange tijd op het goede niveau houden. Op deze manier ontwikkel je door insulineresistentie langzaam een chronisch te hoge insulinespiegel (hyperinsulinemie) met een bloedsuikerspiegel die nog binnen de normale waarden ligt. Insulineresistentie of hyperinsulinemie kunnen daarom niet door middel van een eenvoudige bloedsuikerbepaling worden vastgesteld.
De algemene opvatting is dat insulineresistentie (hyperinsulinemie) wordt veroorzaakt door erfelijke factoren en door veroudering. Maar hyperinsulinemie kan ook door lifestyle- en voedingskeuzes worden veroorzaakt. Aan de erfelijke factoren en aan veroudering kun je weinig doen. Maar er zijn gelukkig nog genoeg opties open om hyperinsulinemie effectief te behandelen. De belangrijkste factoren die de kans op insulineresistentie vergroten vind je in de onderstaande tabel:
| Risicofactoren voor hyperinsulinemie (insulineresistentie) |
| Erfelijke factoren | Diabetes in de familie Indiaanse afkomst |
| Voeding | Gebruik van voeding met: een overmaat aan verzadigde vetten, transvetten en te weinig meervoudig onverzadigd vetten Overmatig gebruik van vezelarme snel verteerbare koolhydraten Een koolhydraatverslaving, waardoor jarenlang verkeerde voedingskeuzes worden gemaakt Gebruik van onvolwaardige voeding met een gebrek aan magnesium en chroom |
| Lifestyle | Te weinig beweging Roken of het gebruik van nicotine producten Te veel stress Overgewicht |
| Medicijnengebruik | Sommige antidepressiva, antipsychotica en beta blockers |
| Leeftijd | Menopauze Veroudering |
Van hyperinsulinemie naar diabetes is maar een kleine stap
Hyperinsulinemie (insulineresistentie) wordt zonder behandeling langzaam erger. De pancreas moet dan steeds meer insuline produceren om je bloedsuiker binnen de normale grenzen te houden. Er komt echter een moment waarop de pancreas niet meer kan voldoen aan de insulinebehoefte van je lichaam. Dan gaat je bloedsuikerwaarde toch stijgen en blijft vervolgens te hoog. Pas op dat moment, het moment dat de bloedsuikerspiegel boven een bepaalde waarde (nuchter gemeten 6 mmol/l) stijgt, stelt men de diagnose diabetes type 2. Helaas is dat vaak 10 jaar te laat en is het kwaad dan al geschied.
Zoals je uit het voorgaande hebt kunnen begrijpen, is er aan de reguliere diagnose van diabetes type 2 een lange periode van hyperinsulinemie vooraf gegaan. Als er eerder ingegrepen wordt door hyperinsulinemie in een vroeg stadium te herkennen en te behandelen, kan het ontstaan van diabetes type 2 voorkomen worden.
Wanneer je hyperinsulinemie of diabetes type 2 hebt, kan je ook last hebben van een aantal andere ziekten en stoornissen zoals:
- PCOS (poly cysteus ovarium syndroom)
- Slaapapneu (tijdens de slaap voor korte tijd stoppen met ademen)
- Verhoogde LDL cholesterol, verlaagde HDL cholesterol waarden
- Verhoogde triglyceride (vet in bloed) waarde
- Hart en vaatziekten, hoge bloeddruk
- Verlaging van groeihormonen en het hormoon DHEA
- Chronische ontstekingen
Het metabool syndroom
Hyperinsulinemie is een vast onderdeel van het metabool syndroom. Het metabool syndroom heeft verschillende kenmerken waarvan je er een aantal kunt hebben: gewicht rond je middel, insulineresistentie en daardoor een verhoogde insulinespiegel (hyperinsulinemie), een verhoogde glucose spiegel een verhoogd LDL cholesterol, een verlaagd HDL cholesterol, verhoogde triglyceriden en een verhoogde bloeddruk.
Al deze zaken kunnen via bloedonderzoek bepaald worden, waardoor je een goede indruk krijgt of je inderdaad het metabool syndroom, en dus ook hyperinsulinemie, hebt. Wanneer bij jou het metabool syndroom is vastgesteld, dan heb je naast een verhoogd risico op overgewicht en diabetes type 2, ook een hoger risico op hart- en vaatziekten. Tijdig ingrijpen kan dit helpen voorkomen.
De HOMA-IR test
Als je je arts vraagt of onderzocht kan worden of je misschien hyperinsulinemie hebt ontwikkeld, denkt je arts direct aan diabetes en zal daarom alleen je nuchtere glucosespiegel willen laten bepalen en soms ook de HbaA1c. Maar zoals je hebt gelezen, kan je glucosespiegel nog jarenlang normale waarden vertonen terwijl je al lang hyperinsulinemie hebt ontwikkeld. Er is echter een test, die je zou kunnen laten uitvoeren, die wel aangeeft of je hyperinsulinemie heeft: de HOMA-IR test.
Met behulp van de HOMA-IR test kun je bepalen in welke mate je insulineresistentie (hyperinsulinemie) hebt ontwikkeld. Met je nuchtere insulinewaarde en je nuchtere glucosewaarde kan de HOMA-IR-score berekend worden. Deze waarde geeft aan of je hyperinsulinemie ontwikkelt.
Als je wilt gaan afvallen is het dus van belang om te onderzoeken of je hyperinsulinemie hebt, aangezien dit één van de struikelblokken is bij het afvallen. Gelukkig kan dit struikelblok met leefstijl interventies weggenomen worden.
Afvallen
Wil jij afvallen en vind je het belangrijk eerst de oorzaak van je overgewicht te onderzoeken? Dan ben je bij Your Natural Life aan het juiste adres. Het is mogelijk in de praktijk bloed te laten prikken (vingerprik). Er wordt een analyse gemaakt van de mogelijke oorzaken van het overgewicht en vervolgens een behandeladvies op maat.
Er zijn diverse mogelijkheden:
Neem gerust vrijblijvend contact op om de opties te bespreken.
Bron: SLIM orthomoleculair gewichtsmanagement
