stress Archieven » Your Natural Life

03/02/2019

Burnout – hoe doorbreek je de negatieve spiraal

We horen het overal. Steeds meer mensen hebben last van stressklachten en burnout. Zelfs kinderen en studenten ervaren zoveel druk van buitenaf, dat de stress hen teveel wordt.

Als mensen zich melden met dit soort klachten bij de huisarts, krijgen ze vaak het advies het rustiger aan te doen, tijdelijk te stoppen met werken en tot rust te komen. Soms zijn mensen ook wat somber of depressief en krijgen ze een antidepressivum voorgeschreven of een doorverwijzing naar de psycholoog.

Regelmatig zie ik mensen in de praktijk die het ondanks al deze maatregelen niet lukt om uit het dal te komen. Ze slapen veel, doen ontspannende dingen, gaan naar de psycholoog en slikken eventueel (kalmerende) middelen of antidepressiva.

Wat mijns inziens vaak ontbreekt in het behandeltraject is het kijken naar de biochemie van deze mensen. Bij mensen die chronisch stress hebben, ontstaat er vaak op den duur een disbalans in het neurotransmitter- en hormonenprofiel. In de Orthomoleculaire Geneeskunde bekijken we mensen met stress- en burnoutklachten als geheel. Hoe is het ontstaan, wat kunnen we veranderen om de oorzaak aan te pakken en hoe brengen we de biochemie weer in balans. Als dat eenmaal lukt gaat het slapen beter (kwalitatief), staan ze met wat meer energie op en ontstaat er langzaam wat ruimte om te werken aan herstel. De negatieve spiraal is doorbroken.

Daarna wordt aan de gehele leefstijl gewerkt: mindset/gedragsverandering, voeding, suppletie en beweging. Deze complete aanpak leidt ertoe dat mensen weer wat licht in de duisternis zien en de kracht hebben zich uit het diepe dal te werken.

Heb jij ook stessklachten? Maak gerust geheel vrijblijvend een kennismakingsgesprek in de praktijk in Voorhout of Oegstgeest.

by Yvonne Kuijpers

26/03/2018

Burn-out: niet zo eenvoudig

Het is trending nieuws op het moment. Steeds meer mensen krijgen een burn-out.

Wat is nu precies een burn-out en hoe weet je of jij dat ook hebt?

Allereerst, dat is niet zo eenvoudig. Burn-out wordt vaak in één adem genoemd met het chronische-vermoeidheidssyndroom en depressie. Er is ook discussie in de medische wereld of burn-out nu een op zichzelf staand ziektebeeld is. Men is er nog niet over uit, wat de definitie is van deze aandoening.

Over 3 belangrijke aspecten is men het over het algemeen wel eens. Er is sprake van

Emotionele uitputting
Cynisme (vervreemding van werk en/of de mensen waarmee je werkt)
Verminderde werkprestaties

Stress op het werk en in het persoonlijke leven worden gezien als de oorzaak en (hoog) gevoelige mensen, met veel verantwoordelijkheidsgevoel en neiging tot perfectionistisch zijn, hebben meer kans om een burn-out te ontwikkelen.

Nu kan je vaak weinig veranderen aan de omstandigheden, de sociaaleconomische situatie, waar je je in bevindt maar wel aan de manier waarop je ermee omgaat.

Vaak wordt aan mensen met een vermoedelijke burn-out een antidepressivum voor geschreven, maar dat is niet de oplossing van de problemen.

Symptomen van een burn-out

Wat zijn nu de symptomen van de bovengenoemde aspecten.

Emotionele uitputting: een gevoel van leeg, overbelast en moe zijn, letterlijk uitgeput. Je hebt niet voldoende energie om de dagelijkse dingen te doen.

Cynisme of vervreemding van werk-gerelateerde zaken: je baan wordt steeds meer een frustratie, je collega’s en het werk vind je steeds minder leuk, je neemt emotioneel afstand en voelt minder betrokkenheid bij je functie.

Verminderde prestaties: je bent steeds minder in staat om werk of taken goed te doen, je voelt je niet meer bekwaam en je vertrouwen hierin neemt af, je kan je niet goed meer concentreren, krijgt steeds minder zin in het werk en je wordt minder creatief en productief.

Oorzaken & risicofactoren

Stress op het werk en/of in het persoonlijke leven
Te hoge werkdruk
Je niet gewaardeerd voelen
(Te) groot verantwoordelijkheidsgevoel
Perfectionisme/idealisme
Altijd zorgen voor anderen
Bepaalde beroepsgroepen zoals artsen, leraren, politieagenten
Mantelzorger zijn
Alcohol- en drugsgebruik
Verstoorde stressrespons
Gebrek aan slaap en ontspanning
Gebrek of te veel aan sporten
Tekort aan vitaminen/mineralen

Diagnose

De gehanteerde definitie die het meest gangbaar is om de diagnose te stellen is die van psychologe Christina Maslach. Zij heeft ook de Maslach Burnout Inventory test ontwikkeld. Een vragenlijst met puntensysteem, die ernst van de klachten in kaart kan brengen.

Lichamelijke oorzaken

Hoewel burn-out grotendeels stress gerelateerd is, kunnen er ook lichamelijke oorzaken en verbanden zijn waardoor iemand opgebrand raakt.

Denk aan hormonale stoornissen zoals een verstoorde werking van de schildklier, de bijnieren, een verstoorde stressrespons of een disbalans in bepaalde neurotransmitters zoals dopamine, serotonine, adrenaline. Medicijn- drugs- en alcoholgebruik kunnen hier ook een rol spelen.

Met name over de relatie tussen verstoorde stressrespons en bijnieren valt nog een hoop te onderzoeken.

De oplossing

Door vakantie nemen en veel slapen, kom je niet tot de oplossing. Het is verstandig te kijken naar de oorzaken in je leven die ertoe hebben geleid dat je een burn-out hebt ontwikkeld, zoals de omstandigheden op het werk en de persoonlijke situatie. Wanneer de situatie niet veranderd kan worden, moet er gewerkt worden aan de manier waarop je ermee omgaat, leren grenzen stellen zonder het gevoel te hebben dat je anderen te kort doet en je eigen instelling herzien, anders val je in no-time terug in de oude situatie. En last but not least: je moet weer leren te ontspannen.

Vaak is het doormaken van een burn-out een belangrijk keerpunt in het leven of reden om een en ander drastisch om te gooien. Een nieuw begin.

Bron: PlaceboNocebo 6 2017

by Yvonne Kuijpers

17/03/2018

Is er een relatie tussen slaapproblemen en overgewicht?

Afgelopen week was in het nieuws dat 1 op de 5 Nederlanders last heeft van slaapproblemen.

Ik geloof het direct. Bijna elke patiënt aan mijn bureau, met wat voor klacht dan ook, heeft óók last van slaapproblemen. Niet in kunnen slapen, midden in de nacht wakker worden en niet meer kunnen slapen of ver voor de wekker al wakker zijn maar niet uitgerust opstaan, veel gehoorde klachten. Maar ook mensen die om 9 uur naar bed gaan, 10 uur slapen en nog steeds niet fit opstaan. Geen kwalitatief goede slaap dus. Mensen die tekort slapen zijn vaak zwaarder, komen makkelijker aan en verliezen moeilijker gewicht dan mensen die voldoende slapen.

Er zijn vele oorzaken te bedenken waarom mensen slaapproblemen hebben. Bekend is dat mensen met overgewicht slaapproblemen hebben, of dat mensen met slaapproblemen overgewicht krijgen. De kip of het ei verhaal dus. Maar wat is nu de link tussen overgewicht en slapen?

Wat gaat hier mis?

Onder andere de honger- en verzadigingshormonen, ghreline en leptine, worden verstoord door te weinig slaap. Daardoor krijgen mensen de neiging om meer te eten dan ze verbranden. Er komt niet op tijd een signaal naar de hersenen dat je voldoende gegeten hebt.

Ook het hormoon orexine werkt minder goed bij een slaaptekort. Dit hormoon regelt onder andere energieverbruik en beweging, de activiteit van bruin vet en vetverbranding. Bij langdurige verstoring van dit hormoon is het lichaam minder goed in staat om energieverbruik te verhogen bij beweging. Je verbrandt dus minder tijdens het sporten. Uiteindelijk krijg je dan ook minder zin om te bewegen, je basismetabolisme vertraagt en je verbrandt dan ook minder vet tijdens je slaap. De link tussen slaapgebrek en overgewicht blijkt dus vooral een hormonale achtergrond te hebben.

Een slaapgebrek komt toch vaak door leefstijl, zoals te veel prikkels in de avond en te laat naar bed gaan. Maar ook bepaalde ziektebeelden of medicijnen kunnen slapeloosheid veroorzaken:

Stress, somberheid en angsten
Gebrek aan beweging
Tekorten van bepaalde stofjes, zoals tryptofaan, serotonine en melatonine
Te sterk schommelende bloedsuikerspiegel, waardoor je ’s-nachts wakker wordt
Piekeren
Je niet kunnen ontspannen
Overgewicht
Maagklachten
Verstoringen in de slaapkamer zoals te veel licht, elektrische apparaten, mobiele telefoon
Te veel alcohol, koffie en frisdrank drinken
Medicijnen: bloeddrukverlagers, statines, antidepressiva en slaappillen
Verstoord dag- en nachtritme

Gevolg is dat je moe aan de dag begint en dan juist meer trek hebt in voeding die je energie geeft op korte termijn zoals koolhydraten en suikers, vette en zoute voeding en daarnaast heb je minder zin om te bewegen. Minder slaap kan leiden tot insulineresistentie en diabetes type 2.

Om te voorkomen dat je aankomt in gewicht als gevolg van slaapgebrek kan je een aantal dingen doen:

Probeer stress te verminderen, zorg voor een goede energiebalans (waar krijg je energie van?);
Zorg voor voldoende ontspanning in je leven, ga naar yoga of doe een cursus meditatie om je te leren ontspannen of wandel in de natuur;
Meer bewegen en voldoende in de buitenlucht zijn overdag;
Vraag een voedingsadvies aan bij een professional zodat je weet dat je voeding voldoende antioxidanten, vitamines A, C en E, carotenoïden, B-vitaminen bevat en er genoeg melatonine aangemaakt gaat worden door je lichaam om goed te kunnen slapen. Belangrijk is een goede darmgezondheid aangezien serotonine grotendeels in de darmen aangemaakt wordt (en hieruit kan weer melatonine aangemaakt worden). Ook omega-3-vetzuren mogen niet ontbreken in je voedingspatroon. Dit is van belang voor de aanmaak van melatonine. Eet je nooit vette vis, neem dan een goed supplement;

Vermijd prikkels in de avond. Zet de tv en elk ander beeldscherm eerder uit, lees een (ontspannend) boek of luister naar rustige muziek. Bereid je goed voor op de nacht zodat je lichaam in de ruststand komt;
Laat bij een orthomoleculair therapeut uitzoeken of je eventueel last hebt van bijnierinsufficiëntie (ook wel bijnieruitputting genoemd). Hierbij zie je vaak dat er in de ochtend onvoldoende cortisol aangemaakt wordt waardoor mensen doodmoe uit bed komen en in de avond juist wel, waardoor melatonine dan weer niet goed aangemaakt wordt en je niet in slaap komt. Dit wordt dan een vicieuze cirkel.
Let op glutamaat in je voeding (E621). Dit stofje zit vooral in ongezond kant-en-klaar voedsel en verstoort de eerdergenoemde hormonen ghreline en leptine, de honger- en verzadigingshormonen;
Gebruik geen slaappillen. De werking van slaappillen kan oms wel 20 uur duren, waardoor je ook overdag duf en slaperig bent. Slaappillen kunnen ook juist onrust, angsten, nervositeit en nachtmerries als bijwerking hebben;
Eet niet te laat. Na 19 uur kan je beter niet meer eten. Als je lichaam in de nacht moet spijs verteren, houdt dit je uit je slaap. Je wilt juist dat je lichaam ’s-nachts vet afbreekt;
Neem een magnesiumsupplement (in de vorm van citraat of bisglycinaat, geen oxide), dit kan bijdragen aan (spier)ontspanning en activering van het parasympatische zenuwstelsel.

Voldoende mogelijkheden dus om door leefstijlaanpassing je slaapproblemen op te lossen. Slaap lekker!

Bronnen:
PlaceoboNocebo maart 2018
Alles draait om je hormonen – Rineke Dijkinga

by Yvonne Kuijpers

26/02/2018

DIABETES TYPE 2 OMKEERBAAR

Wat is Diabetes Mellitus Type 2?

Eigenlijk heb je 2 typen Diabetes. Type 1 en type 2. Beide hebben te maken met een verstoorde insulineproductie. Ik beperk me hier tot uitleg over type 2. Vroeger werd het ouderdomssuikerziekte genoemd. Helaas is het zo dat mensen tegenwoordig steeds jonger Diabetes type 2 krijgen, waardoor deze naam niet meer van toepassing is. We zien in de praktijk namelijk ook al kinderen met deze ziekte.

Op dit moment hebben rond de 1 miljoen mensen in Nederland Diabetes type 2 en zijn er ook veel mensen die zich er niet van bewust zijn dat ze (pre) diabetes hebben, het is een ware epidemie.

Wat gebeurt er precies in je lichaam?

Telkens als je eet, beïnvloed je de glucosehuishouding. De bloedglucosewaarde stijgt en je lichaam maakt insuline aan. Insuline is een hormoon dat de pancreas aanmaakt om glucose uit het bloed te halen en de cellen in te transporteren. Insuline geeft ook signalen aan de spieren en de lever, deze zetten glucose om in glycogeen, wat opgeslagen wordt als reserve. Als er voldoende reserves zijn en er geen energie verbruikt wordt, bijvoorbeeld door te bewegen, zorgt insuline ervoor dat je vetcellen de glucose op gaan slaan als vet.

Als je diabetes type 2 hebt, heeft een ongezonde leefstijl ervoor gezorgd dat er verhoogde insuline aanmaak is, er is dan teveel insuline in het bloed en de cellen worden er ongevoelig voor waardoor er teveel glucose in het bloed blijft en niet naar spieren en hersencellen gaat. Er ontstaat een gebrek aan energie, je wordt moe en krijgt juist meer behoefte aan suiker en koolhydraten. Zo herhaalt het proces zich en wordt de pancreas uitgeput, wordt er minder insuline aangemaakt en ontstaat diabetes type 2.

Diabetes type 2 ontstaat dus niet alleen door een tekort aan insuline, zoals vaak wordt gedacht, maar je cellen worden ook ongevoeliger voor insuline.

Tijd om er iets aan te doen dus! En dat kan jij zelf!

De artsen gingen er voorheen (en soms nog) vanuit dat Diabetes type 2 een chronische ziekte is die niet te genezen is, maar inmiddels weten we beter.

In veel gevallen is het mogelijk om diabetes type 2 om te keren, zo blijkt uit onderzoek. Natuurlijk kan genetische aanleg een rol spelen, maar uiteindelijk is de leefstijl doorslaggevend.

Het goede nieuws is: Diabetes type 2 omkeerbaar

Heb jij (pre) diabetes type 2, en wil je

Gezonde(re) bloedwaarden
Je gezond voelen met meer energie
Minder of geen medicatie

Lees dan verder!

Voorheen was de oplossing om medicijnen te gaan slikken die de insulinegevoeligheid vergroten of om insuline te gaan spuiten. Maar.. zo komt je nooit meer van je Diabetes type 2 af en moet je je leven lang medicijnen gebruiken.

Wat zijn de symptomen van Diabetes Mellitus 2?

Voor veel diabetes type 2 patiënten zijn dit herkenbare klachten:

Moeheid, geen energie
Vaak dorst hebben
Veel plassen
Last van de ogen (zicht, rood of branderig)
Wondjes genezen minder goed dan normaal
Terugkerende (schimmel) infecties
Pijn in de benen bij het lopen
Kortademigheid

Als je deze klachten herkent, is het een goed idee een bezoek aan de huisarts te brengen. Hoe eerder je erbij bent om je klachten aan te pakken, hoe meer kans dat jij je Diabetes type 2 kunt omkeren.

Risicofactoren

Overgewicht
Roken
Zittende leefstijl
Erfelijkheid
Alcohol drinken

De oplossing

Je leefstijl als medicijn, mooier kan het niet. Dit betekent dat je er zelf iets aan kan doen! Het is natuurlijk niet zo eenvoudig als minder suiker en snelle koolhydraten eten en meer bewegen, maar dat is wel een heel goed begin.

Er zullen specifieke leefstijlaanpassingen moeten plaatsvinden qua voeding, beweging en ontspanning. Met als doel het verbeteren van je insulinegevoeligheid.

Bij Your Natural Life wordt je van A tot Z begeleid bij het inzetten van jouw behandelplan Diabetes type 2 omkeerbaar.

Wil jij dat ook? Start daar dan nu mee en maak een afspraak voor een gratis intakegesprek waarin we de status van jouw gezondheid kunnen bespreken en de mogelijkheden om de diabetes type 2 om te keren.

Het is mogelijk bloedonderzoek te laten doen (in de praktijk kan ook de glucose geprikt worden) en uiteraard overleggen we graag met je huisarts of de diabetesverpleegkundige.

Neem je gezondheid in eigen handen: Diabetes type 2 omkeerbaar

Consulten worden door de meeste zorgverzekeraars gedeeltelijk vergoed uit de aanvullende verzekering. Zie voor meer informatie de Tarieven

by Yvonne Kuijpers

08/11/2017

Huiselijk geweld, verwaarlozing, seksueel misbruik; nare ervaringen in de kindertijd zijn funest voor de gezondheid op latere leeftijd. De Amerikaanse documentaire Resilience schetst hoe belangrijk het is voor de gezondheidszorg om dat in te zien. Op 9 november draait de docu op het InScience filmfestival in Nijmegen.

Kleine kinderen zijn veerkrachtig. Ze zullen zich als ze ouder zijn vaak zelfs weinig herinneren van een vader die een moeder slaat of het feit dat ze alleen thuis werden gelaten. Ze hebben niet echt door wat er gebeurt, denken we vaak. “Dat kan misschien zo zijn, maar het lichaam herinnert zich die nare ervaringen wél”, zegt Jack Shonkoff, directeur van het centrum voor kinderontwikkeling van de Harvard Universiteit.

De arts komt aan het woord in de Amerikaanse documentaire Resilience (veerkracht), waarin filmmaker James Redford in beeld brengt hoe de wetenschap anders is gaan kijken naar lichamelijke aandoeningen en probleemgedrag. De kans op mentale en lichamelijke ziekte lijkt voor een groot deel terug te leiden tot traumatische ervaringen in de kindertijd.

Obesitas

De observatie van arts Vincent Felitti dat meer dan de helft van zijn patiënten met obesitas als kind seksueel misbruikt was, deed het balletje rollen. Samen met collega Robert Anda van het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention zette hij in de jaren negentig de ACE-studie (Adverse Childhood Experiences) op. Dit was een groot epidemiologisch onderzoek dat een samenhang aantoonde tussen traumatische ervaringen als kind en gezondheid en sociale problemen als volwassene.

Huiselijk geweld, seksueel misbruik, een familielid in de gevangenis, gescheiden ouders, verwaarlozing, ouders die aan de drugs zijn; het vergroot de kans op hart- en vaatziekten, alcoholisme, depressie, longkanker, leverziekte, zelfmoord, soa’s en vele andere aandoeningen. Hoe meer negatieve ervaringen, hoe hoger het risico op ellende.

Ook de hersenstructuur en hersenfunctie lijken aangetast, vertellen neurowetenschappers in de film. De activiteit in bepaalde delen van het brein van kinderen met trauma is anders: minder impulscontrole en verhoogde angstreacties. Ze hebben vaker leer- en gedragsproblemen als ze opgroeien.

Giftige stress

De schadelijke ervaringen zijn terug te brengen tot één gemeenschappelijke deler: stress. Kinderen die thuis te maken hebben met ruziënde ouders, of erger, ervaren constant stress. De hormonen adrenaline en cortisol blijven verhoogd in het bloed aanwezig en dat tast vrijwel alle organen aan, inclusief de hersenen. Het voelt alsof je moet blijven wegduiken voor een passerende vrachtwagen, zoals Redford het concept uitlegt aan de hand van strak vormgegeven animaties.

Het feit dat kindertrauma de kans op ziekte vergroot, past binnen een bredere ontwikkeling in het denken over gezondheid: het besef dat lichaam en geest als één geheel opereren. Die twee worden soms nog als twee aparte takken gezien, maar dat is onterecht. Een mentale aandoening kan een lichamelijke oorzaak hebben en vice versa. Zo is bijvoorbeeld bekend dat een depressie het risico op hartklachten verhoogt. En depressie op zijn beurt kan uitgelokt worden door ontstekingen en afweerreacties.

Maakbaarheid

Resilience is een fijne afwisseling van wetenschappers die aan de hand van grafieken en hersenscans uitleg geven en een kijkje in de levens van mensen om wie het hier gaat. Zo volgt de filmmaker een maatschappelijk werkster die een radeloze moeder met vier kinderen helpt haar leven op de rit te houden.

Wetenschappers en artsen weten nu wat er gebeurt in de hersenen en het lijf van een kind dat te maken heeft met chronische stress. De vraag is: wat doe je eraan? Een stabiele volwassene in de omgeving van het kind is onontbeerlijk, daarover zijn deskundigen in de film het eens.

Bovendien moet de wetenschappelijke kennis terechtkomen bij iedereen: kinderartsen, therapeuten, verplegers, politie, leraren en niet te vergeten de ouders. “In begrip bij het publiek zit nu een probleem”, zegt Jack Shonkoff terecht in de documentaire. Het idee van maakbaarheid zit tegenwoordig sterk in de westerse cultuur; succes in de maatschappij verwerf je met eigen kracht en inspanning. Iemand die aan de drugs raakt moet zichzelf gewoon een schop onder de kont geven. Met die misvatting rekent Resilience in ieder geval vast af: de stress die je ervaart als kind heeft levenslange nadelige consequenties voor de toekomst.

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.

by Yvonne Kuijpers

11/10/2017

Het lijkt wel of iedereen om mij heen één of ander dieet doet. Het eiwitdieet, soepdieet, brooddieet, noem ze maar op. Over het algemeen gericht op caloriebeperking en zo min mogelijk vet, begeleid door shakes en veel “gezonde tussendoortjes”. En de kilo’s moeten er zo snel mogelijk af, want over 2 weken moet de bikini uit de kast in verband met een onverwachte weekje strandvakantie of die feestjurk blijkt ineens een maatje te krap, we herkennen het allemaal.

Waarom afvallen vaak niet lukt? Als mensen naar mijn praktijk komen om af te vallen en ik vertel dat ze geen calorieën hoeven te tellen, worden ze heel blij maar kijken me ook ongelovig aan.

Jaren hebben ze allerlei puntendiëten gedaan: als ik toch die appelpunt neem.. dat kan, maar dan kan ik vanavond niets meer eten, of: als ik maximaal 1000 calorieën per dag eet en meer beweeg op een dag, moet ik wel gaan afvallen.

Dat lukt ook wel.. tijdelijk. Maar uiteindelijk komen de kilo’s er geleidelijk weer aan als het programma of dieet afgerond is en het oude voedingspatroon weer in ere hersteld is. Want uiteindelijk hou je het niet vol op alleen maar wilskracht.

Maar hoe moet het dan? Ik zal een tipje van de sluier oplichten. De leefstijl moet blijvend aangepast worden. Het gaat niet om de hoeveelheid calorieën. Het gaat er allereerst om uit welke voedingsbronnen de calorieën komen. Het gaat erom dat je je lichaam voedt en niet alleen maar vult. Als je lichaam de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt, heb je geen “honger”, wordt je lichaam gezonder en krijg je veel meer energie. En een gezonder lichaam kan afvallen.

Als mensen overgewicht hebben, moet er eerst gekeken worden naar de óórzaak van het overgewicht. Waaróm is het lichaam vet gaan opslaan? En dat is meestal niet alleen maar het resultaat van te veel eten en te weinig bewegen.

Stress is bijvoorbeeld een grote factor in ons drukke leventje. Een drukke baan plus kinderen die dagelijks van hockey naar vioolles en andere clubjes moeten worden gebracht, misschien ben je noodgedwongen ook nog mantelzorger of heb je een heftige gebeurtenis ervaren en is je lichaam in een chronische stress-stand komen te staan.

Als je te veel stress hebt, val je moeilijk af. Het lichaam is dan drukker met andere processen dan de spijsvertering, die verdwijnt naar een andere plaats in de rangorde en er worden hormonen actief die het vet opslaan bevorderen.

Het is dus belangrijk om stress aan te pakken voordat je gaat afvallen. Kan je je leven anders organiseren, hulp vragen, meer rust inbouwen, misschien eens naar yoga of een andere ontspannende hobby doen?

Ik zal regelmatig oorzaken bespreken van het niet kunnen afvallen en tips geven waardoor het wel gaat lukken. Ben je ook nieuwsgierig? Like dan mijn facebookpagina en ontvang een nieuwe tip!